Slimme, adaptieve kleren komen naar een winkel bij jou in de buurt

• Samenvatting
• Worden kleren ‘slim’?
• Transformeer je look in real-time met PLDC
• Debuut van Adobe’s digitale jurk
• Verander je garderobe met 4D-materialen
• De jurk die van vorm verandert
• Blijf warm – of koel – met elektrocalorische kleding
• Zonne-energie aangedreven sci-fi mode
• De toekomst van slimme kleding
• Geleerde lessen

Samenvatting

We zijn zo gewend om naar onze garderobes te kijken en door een verzameling statische objecten te bladeren op zoek naar iets om aan te trekken. Met de opkomst van slimme kleding staan onze kledingstukken echter op het punt een transformerende rol in ons leven te spelen. Bedrijven zoals Adobe en verschillende universiteiten over de hele wereld zijn momenteel koplopers op het gebied van slimme kleding, maar het lijkt erop dat alle grote merken binnenkort ook in zullen stappen.

• Adobe’s ‘Project Primrose’ heeft een digitale jurk gelanceerd die met een druk op de knop direct van patroon kan veranderen.
• MIT en Ministry of Supply werken samen aan het creëren van 4D-geprinte kledingstukken die van vorm kunnen veranderen.
• Onderzoekers aan de Nankai Universiteit in China hebben een op zonne-energie werkend fotovoltaïsch jack ontwikkeld dat de drager kan verwarmen en koelen.
• Zion Market Research verwacht dat de waarde van de industrie voor slimme kleding en stoffen naar verwachting zal stijgen van 3,76 miljard dollar nu naar 31,26 miljard dollar in 2032.

Naarmate het onderzoek en de ontwikkeling vorderen, kunnen we verwachten dat we nog indrukwekkendere toepassingen van slimme kleding zullen zien. Misschien bestaat onze garderobe ooit wel volledig uit kledingstukken die zich naadloos aanpassen aan onze behoeften, voorkeuren en omgeving. De mogelijkheden zijn eindeloos en de toekomst van mode ziet er rooskleuriger – en niet te vergeten slimmer – uit dan ooit tevoren.

Worden kleren ‘slim’?

Technologie vindt zijn weg naar elke hoek van ons leven – zelfs naar onze garderobes. Als je nadenkt over wat er in je garderobe hangt, denk je aan een hoop passieve items. Niets dat opgeladen hoeft te worden of dat een over-the-air update zou kunnen ontvangen. Dit staat echter op het punt te veranderen met de opkomst van slimme kleding. Kledingstukken met technologie staan op het punt actieve deelnemers te worden in ons dagelijks leven, met een reeks voordelen op het gebied van esthetiek en levenskwaliteit.

Recent marktonderzoek laat zien dat de wereldwijde industrie voor slimme kleding en stoffen een aanzienlijke groei doormaakt. Zion Market Research voorspelt dat de markt in 2032 een waarde van 31,26 miljard dollar zal bereiken, een substantiële stijging ten opzichte van de waardering van 3,76 miljard dollar in 2023. Hoewel dit slechts een klein deel van de totale wereldwijde detailhandelsmarkt voor mode van 1,78 miljard dollar vertegenwoordigt, is het niet niks en zal het naar verwachting in de loop van de tijd nog verder groeien.

Maar wat is slimme kleding precies en wat kan het doen? Slimme kledingstukken bevatten verschillende sensoren, elektronica en geavanceerde materialen om de functionaliteit te verbeteren. Je kunt dan denken aan het bijhouden van je fitheid, het monitoren van je gezondheid, temperatuurregeling en zelfs adaptieve styling. Door deze technologieën in onze kleding te integreren, kunnen we waardevolle inzichten krijgen in ons welzijn, onze prestaties verbeteren en de hele dag door meer comfort ervaren.

Laten we eens nader kijken naar de wereld van slimme kleding, waarbij we de technologieën achter deze innovatieve kledingstukken, de verschillende toepassingen en de potentiële impact die ze op ons leven kunnen hebben, onderzoeken.

“In tegenstelling tot traditionele kleding, die statisch is, stelt Primrose me in staat om mijn look in een handomdraai te veranderen”.

Adobe onderzoeker Christine Dierk

Transformeer je look in real-time met PLDC

PLDC-technologie belooft een revolutie teweeg te brengen in de haute couture, waardoor we kleding kunnen produceren die onmiddellijk van uiterlijk kan veranderen om bij de gelegenheid te passen.

Hoe vaak heb je niet voor je kast gestaan afvragend wat je moest aantrekken voor een feestje? Je wilt iets unieks dat je helpt om op te vallen in de menigte. Na al dat zoeken, realiseer je je dat het ideale kledingstuk helemaal niet in jouw garderobe hangt – het hangt waarschijnlijk ergens aan een rek in een winkel. En je hebt geen tijd om ernaar op zoek te gaan.

Maar wat nou als je een jurk kunt hebben die in een oogwenk van uiterlijk kan veranderen, van een strakke, zwarte cocktailjurk naar een glimmend, veelkleurig meesterwerk met een simpele druk op de knop? Klinkt onmogelijk, toch? Dit is echter precies wat een technologie genaamd polymer-dispersed liquid crystal (PDLC) voor je kan doen. PLDC is een materiaal met een laag vermogen dat vaker wordt gebruikt in slimme ramen om direct te schakelen tussen transparantie en semi-transparantie. Een toepassing met brede potentie. Wanneer toegepast in de haute couture wordt PLDC heel interessant. Kleding die van patroon kan veranderen zoals jij dat wilt, wanneer je maar wilt.

Het debuut van Adobe’s digitale jurk

Adobe heeft een digitale jurk ontwikkeld die met een druk op de knop van uiterlijk kan veranderen.

De PDLC-aangedreven ‘digitale jurk’, ontwikkeld binnen het kader van Adobe’s Project Primrose, werd voor het eerst onthuld tijdens een recente MAX-conferentie. Op het eerste gezicht lijkt de jurk een typische strapless cocktailjurk – stijlvol, verfijnd en ideaal voor een avondje uit. Er gebeurt echter iets ongekends wanneer de jurk wordt geactiveerd. De pailletten waarvan de jurk is gemaakt, komen tot leven en creëren boeiende patronen die over de stof dansen. “In tegenstelling tot traditionele kleding, die statisch is, stelt Primrose me in staat om mijn look in een handomdraai te veranderen”, zegt Adobe-onderzoeker en jurkontwerper Christine Dierk.

Het gekste van alles is dat de jurk niet alleen van uiterlijk verandert, maar ook met je meebeweegt. Terwijl je loopt, draait of danst, verschuiven en zwaaien de patronen op de jurk, waardoor een betoverende vertoning ontstaat die zorgt dat iedereen omkijkt. Het is alsof je een levend kunstwerk draagt dat voortdurend evolueert en zich aanpast aan elke beweging die je maakt. Hoewel de jurk ongetwijfeld een indrukwekkende vondst is, is het slechts een onderdeel van Adobe’s grotere visie op de toekomst van design. Volgens het bedrijf kan het materiaal in bijna elke vorm worden gesneden, waardoor het niet alleen in kleding kan worden geïntegreerd, maar ook in meubels en allerlei soorten oppervlakken.

Verander je garderobe met 4D-materialen

4D-printtechnologie maakt het mogelijk om ‘intelligente’ materialen te creëren die van vorm, grootte of kleur kunnen veranderen, waardoor op maat gemaakte kleding toegankelijk wordt voor een breder publiek.

Modebewuste mensen hebben altijd al hun toevlucht gezocht tot op maat gemaakte kleding om de perfecte pasvorm te bereiken. Er is gewoon iets aan een kledingstuk dat speciaal voor jouw lichaam is gemaakt. Een persoonlijk proces waarin elke ronding en contour in acht is genomen, wat een rijk gevoel kan geven. Helaas ging maatkleding altijd gepaard met een fors prijskaartje, waardoor het voor de meesten van ons onbereikbaar was – tot nu.

4D-printtechnologie is een van de meest interessante technologieën die nog altijd aan terrein wint, met toepassingen in industrieën variërend van medische wetenschap tot bouw. Hoewel de technologie afhankelijk is van 3D-printers om het werk te doen, zit het echte onderscheid in de ‘intelligente’ materialen die worden gebruikt. Deze kunnen worden geprogrammeerd om van vorm, kleur of grootte te veranderen wanneer ze worden blootgesteld aan een externe stimulus.

In de context van mode betekent dit kledingstukken die kunnen doen wat je ook maar nodig hebt. Wil je je garderobe niet volstouwen met vier verschillende kleurvariaties van hetzelfde item? Misschien ben je aan het afvallen en maak je je zorgen dat je je hele garderobe moet vervangen wanneer je je streefgewicht bereikt – dit zijn de soort problemen die 4D-geprinte kleding zou kunnen oplossen.

De vormveranderende jurk

Textielontwerpster Sasha McKinlay heeft de 4D Knit Dress gecreëerd. Een jurk die van vorm kan veranderen wanneer deze wordt blootgesteld aan hitte.

Sasha McKinlay, textielontwerpster en onderzoeker bij het Self-Assembly Lab, heeft onlangs haar krachten gebundeld met Ministry of Supply, een modebedrijf bekend om zijn hightech kleding. Het resultaat was de creatie van de ‘4D Knit Dress’, een kledingstuk dat de manier waarop we denken over – en passen in – onze favoriete outfits zal veranderen.

Wat maakt deze jurk zo bijzonder? Om te beginnen is hij gemaakt met een combinatie van hittegeactiveerde garens en robotische activering en is hij door een computer gebreid. Deze drie onderdelen werken samen om een pasvorm te creëren die is afgestemd op jouw unieke vorm. Als resultaat van jarenlang werk aan dynamische textiel in het Self-Assembly Lab, kunnen deze materialen van vorm, isolatie of ademend vermogen veranderen wanneer ze aan hitte worden blootgesteld. Breng gewoon een beetje hitte op de juiste plaatsen aan en zie hoe je jurk voor je ogen strakker wordt, zich aanpast en transformeert van een strakke, weggespelde jurk tot een jurk met een empire-taille.

“Ik hou van het idee om kleding op een duurzame manier aan te passen. Deze jurk belooft duurzamer te zijn dan traditionele mode, zowel voor de consument als de producent.”

Sasha McKinlay, textielontwerper en onderzoeker bij het Self-Assembly Lab

Naarmate consumenten zich steeds meer bewust worden van de milieu-impact van hun kledingkeuzes, biedt de 4D Knit Dress een overtuigend alternatief voor het wegwerpkarakter van fast fashion. “Trends veranderen, lichamen veranderen,” zegt Gihan Amarasiriwardena van het Ministry of Supply. “Deze jurk verandert met hen mee.”

Blijf warm – of koel – met elektrocalorische kleding

Elektrocalorische materialen stellen ons in staat om kledingstukken te creëren die zich kunnen aanpassen aan veranderende temperaturen, waardoor de noodzaak van een seizoensgebonden garderobe verdwijnt.

Van de verschroeiende hitte van de Sahara tot de ijzige winden van de Himalaya, mensen zijn altijd overgeleverd geweest aan extreme temperaturen. Hoe ongelooflijk het menselijk lichaam ook is, het is simpelweg niet gebouwd op het volledige scala aan temperaturen. We functioneren het best binnen een smalle ’thermische comfortzone’ – een plek tussen de 22 en 28 graden Celsius waar onze biologische processen het best gedijen. Stap buiten die zone en het wordt snel oncomfortabel.

Eeuwenlang hebben we vertrouwd op kleding om ons te helpen de kloof te overbruggen tussen de beperkingen van ons lichaam en de harde realiteit van de buitenwereld. Van zelfverwarmende vesten en Gore-Tex lagen tot pakken met ingebouwde icepacks, we zijn behoorlijk goed geworden in het kleden tegen de elementen. De meeste van deze hightech kledingstukken kunnen ons ofwel opwarmen of afkoelen, maar niet beide. Wat als er een manier was om kleding te maken die zich in een handomdraai kan aanpassen aan veranderende temperaturen zonder extra bagage te hoeven meenemen?

Elektrocalorische materialen – materialen die snel van temperatuur kunnen veranderen na elektrische stimulatie – kunnen dat. Het materiaal is flexibel en buigzaam, waardoor het ideaal is voor gebruik in kleding. Wanneer het wordt blootgesteld aan elektriciteit, absorbeert het warmte uit de omgeving en slaat die op als een batterij. Wanneer die elektrische stroom echter stopt, komt de warmte vrij en warmt het materiaal en alles waar het mee in contact komt snel op. Hoewel deze technologie nog in de kinderschoenen staat, is het duidelijk dat we hierdoor anders naar ‘zomerkleding’ en ‘winterkleding’ kunnen gaan kijken. En daarmee bedoelen we dat het niet meer nodig is twee typen kleding (of meer) te hebben: het wordt één pak voor alle seizoenen.

Zonne-energie aangedreven sci-fi mode

Onderzoekers aan de Nankai Universiteit hebben een nieuw type materiaal gecreëerd dat de drager naar behoefte kan verwarmen of koelen.

Een team wetenschappers van de Nankai Universiteit in China loopt voorop in de meest recente ontwikkelingen in de elektrocalorische technologie. In 2023 combineerden ze hun elektrocalorisch materiaal met een organische fotovoltaïsche cel die energie van de zon opslaat – geen behoefte aan een omvangrijke batterij. Overdag, wanneer de temperaturen het hoogst zijn, trekt de fotovoltaïsche patch de warmte weg van de huid en slaat deze op voor later gebruik. Wanneer de zon ondergaat en het begint af te koelen, geeft het die opgeslagen energie vrij om de drager warm te houden.

Een van de meest indrukwekkende eigenschappen van dit nieuwe materiaal is de snelheid. Het kan in een oogwenk schakelen tussen koelen en verwarmen. In tests ontdekte het team dat de patch de huid in slechts een paar seconden met meer dan negen procent kon koelen. Bij blootstelling aan een breed scala aan temperaturen – van diepvrieskou tot extreme hitte – hield het de drager comfortabel en tevreden.

De toekomst van slimme kleding

Hoewel slimme kleding kan veranderen hoe we denken over de kleren die we dragen, kan het ook een kloof creëren tussen degenen die het zich kunnen veroorloven en degenen die dat niet kunnen.

Hoewel er enkele grote vorderingen zijn gemaakt in de wereld van slimme kleding, is de realiteit dat deze niche nog in de kinderschoenen staat. Stel je een wereld voor waarin je zonne-energie aangedreven jas automatisch je telefoon kan opladen, gewoon door hem in je zak te steken. Dit is niet zo gek – alle technologie is vandaag de dag al beschikbaar.

Een ander interessant voorbeeld zijn de zelfherstellende stoffen. Wat als je kleren zichzelf konden repareren wanneer ze een lelijke scheur oplopen? We zien al de ontwikkeling van stoffen die zichzelf kunnen herstellen. Mensen die extreme sporten beoefenen zouden hier vast erg blij van worden. Maar ook deze technologie is nog aan het begin van haar ontwikkeling.

Het enige nadeel is dat er waarschijnlijk een groot onevenwicht zal zijn tussen de ‘bezitters’ en ‘niet-bezitters’. Modieuze kleding is al duur zonder rekening te hoeven houden met de aanwezigheid van een moederbord of een zeer geavanceerde stof. Sterker nog, een slimme jas kan vandaag de dag tot vijf keer meer kosten dan zijn conventionele equivalent, en we staan nog maar aan het begin. Naarmate slimme kledingtechnologie steeds geavanceerder wordt, zullen deze kledingstukken waarschijnlijk exorbitant duur zijn – een statement van sociale status evenzeer als een modestatement. Hoewel schaalvoordelen deze prijzen kunnen verlagen, zal het altijd meer kosten om kleding uit te rusten met geavanceerde technologieën.

Geleerde lessen

Zoals we hebben gezien, is slimme kleding niet langer een futuristisch concept, maar een groeiende realiteit. Met een markt die klaarstaat voor aanzienlijke groei in de komende jaren, is het duidelijk dat steeds meer modeliefhebbers het potentieel van deze innovatieve kledingstukken inzien.

• Slimme kleding biedt een breed scala aan voordelen, waaronder het vermogen om de lichaamstemperatuur te reguleren of zelfs de prestaties te verbeteren.
• Het heeft ook het potentieel om bij te dragen aan een duurzamere mode-industrie door afval te verminderen en een bewustere manier van consumeren aan te moedigen.
• Ooit kunnen onze garderobes volledig bestaan uit kledingstukken die zich naadloos aanpassen aan onze behoeften, voorkeuren en omgeving.
• De relatief hoge kosten van het toevoegen van technologie in de kleding kunnen de toegang tot slimme kleding echter beperken tot mensen met een hoog inkomen.

De mogelijkheden zijn eindeloos en de toekomst van mode ziet er rooskleuriger uit – om nog maar te zwijgen van slimmer – dan ooit tevoren. Als we deze vooruitgang omarmen, zullen we merken dat we er niet alleen beter uit gaan zien, maar ons ook beter zullen gaan voelen, wetende dat onze kleding met ons samenwerkt om ons leven op talloze manieren te verbeteren.